sán chó, bệnh sán chó, dấu hiệu bị sán chó, dấu hiệu bệnh sán chó, sán dây, giun lươn, Toxocara, Toxoplasma

CÁC TRIỆU CHỨNG BỆNH SÁN CHÓ TRƯỜNG HỢP NÀO CẦN ĐIỀU TRỊ?

Câu hỏi: Bác sĩ cho hỏi các triệu chứng của bệnh sán chó ở người có những biểu hiện gì? Nhiễm sán chó có nguy hiểm không? Khi nào nên thăm khám và điều trị, khi uống thuốc thì có dứt hẳn hay không? Thời gian điều trị bao lâu, nên điều trị ở đâu? Tr.Th.H. Bình Thạnh, TP. HCM.

—

♦  Thông tin chung về bệnh sán chó

♦  Cách nhận biệt bệnh sán chó Toxocara?

♦  Bệnh Sán chó Toxocara có nguy hiểm không?

♦  Khi nào nên thăm khám và điều trị bệnh sán chó? 

♦  Khám sức khỏe định kỳ có phát hiện được bệnh giun sán không? 

♦  Trị bệnh sán chó thời gian bao lâu?

♦  Bệnh sán chó nên khám chữa trị ở đâu?

Trả lời: qua câu hỏi của bạn chúng tôi trả lời như sau

Thông tin chung về bệnh sán chó

Bệnh giun đũa chó mèo Toxocara hay bà con thường gọi là bệnh sán chó, do một loài giun tròn ký sinh ở chó và mèo gây nên. Người bị nhiễm sán chó do vô tình nuốt phải trứng chứa ấu trùng có trong thực phẩm và nguồn nước ô nhiễm. Trẻ em có thói quen ngậm mút tay dễ nhiễm bệnh sán chó Toxocara hơn người lớn.

Cách nhận biệt bệnh sán chó Toxocara?

Các dấu hiệu của bệnh sán chó thường giống các bệnh lý khác nên rất mơ hồ và khó nhận biết sớm. Ví dụ triệu chứng mẩn ngứa da dị ứng và mệt mỏi cũng giống với các triệu chứng của những bệnh lý khác, do đó đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm để thăm khám bệnh.

Đau nhức đầu kéo dài không rõ nguyên nhân, cũng là dấu hiệu của bệnh sán chó ở người, đau đầu kéo dài không loại trừ sán chó lên não. Nhiễm sán chó cũng có thể gây đau bụng, đầy hơi và khó tiêu. Đôi khi sán chó có thể gây đau nhức cơ bắp, đau mỏi khắp người, cảm giác tê bì tay chân.

Ngoài ra các dấu hiệu của bệnh sán chó có thể kèm theo như: đau tức vụng mạng sườn bên phải, gan to, siêu âm có thể thấy u gan, ổ viêm trong gan. Nhiễm sán chó gây viêm phổi, tổn thương mắt, giảm hoặc mất thị lực. Các dấu hiệu của bệnh sán chó thường cải thiện rõ sau khi sử dụng thuốc diệt ký sinh trùng từ 5 đến 7 ngày. 

Dấu hiệu của bệnh sán chó thường gặp là mẩn ngứa da dị ứng

Bệnh Sán chó Toxocara có nguy hiểm không?

Bệnh sán chó thường ít gây nguy hiểm, tỷ lệ di chuyển đến não là thấp nhưng độc tố của ấu trùng sán chó trong máu khiến cơ thể mệt mỏi, nếu kéo dài lâu ngày sẽ khiến cơ thể bị suy nhược.

Mẩn ngứa da kéo dài rồi gãi lâu ngày có thể khiến da sạm thâm đen, gây biến đổi màu da không hồi phục. Bệnh trở nặng khi ngứa da kèm hội chứng tổn thương thần kinh trung ương.

Trường hợp nhiễm sán chó thể ấu trùng di chuyển nội tạng gây tổn thương trực tiếp tới các tạng mà chúng di chuyển đến, có thể tạo những khối u trong gan dễ nhầm với ung thư gan.

Ấu trùng di chuyển đến mắt gây giảm thị lực, mắt nhìn mờ, nhìn mây. 

Quá trình lây nhiễm bệnh sán chó Toxocara ở người

Những trường hợp nào cần điều trị bệnh sán chó?

Như đã chia sẻ ở trên các triệu chứng của bệnh sán chó Toxocara giống với các bệnh lý khác, thường nhẹ và ít có nguy cơ gây tử vong. Chỉ thăm khám khi thật cần thiết, nếu ngứa da dị ứng đơn thuần thì sẽ tự khỏi sau một thời gian mà không cần chữa trị. Nhiều trường hợp chỉ cần thay đổi sữa tắm có khi cũng hết ngứa.

Khi xuất hiện đau đầu kéo dài, uống thuốc giảm đau chỉ bớt một thời gian thì nên đặc biệt quan tâm đến bệnh sán chó thể thần kinh - cơ. Thực tế, triệu chứng đau đầu của bệnh sán chó cũng giống các bệnh lý khác như rối loạn tiền đình, đau đầu do thay đổi thời tiết hoặc do áp lực công việc, do cao huyết áp, do dùng thiết bị điện tử kéo dài..., do đó, nếu đã khắc phục bằng cách nghỉ ngơi hợp lý mà bệnh không cải thiện thì nên xét nghiệm bệnh giun sán.

Nên thăm khám xét nghiệm và điều trị bệnh sán chó Toxocara khi các triệu chứng ngứa kéo dài, có tính chất tái đi tái lại nhiều lần và đã sử dụng các liệu pháp nghỉ ngơi cũng như sử dụng thuốc dị ứng và giảm đau nhiều lần không hiệu quả.

Khi có kết quả xét nghiệm IgG Toxocara dương tính, kết hợp một số xét nghiệm chuyên khoa hỗ trợ chẩn đoán bệnh và kèm theo một trong các triệu chứng như mẩn ngứa da, dị ứng, đau đầu, mệt mỏi hay quên, làm việc kém tập trung, cảm giác nhột nhột châm chính dưới da thì nên chữa sớm nhất có thể.

Khám sức khỏe định kỳ có phát hiện được bệnh giun sán không?

Xét nghiệm máu bằng phương pháp ELISA là phương pháp cận lâm sàng thường áp dụng để chẩn đoán bệnh sán chó, phương pháp này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, cho kết quả nhanh và chính xác, thường được triển khai tại phòng khám chuyên khoa ký sinh trùng, có thể phát hiện ngay khi chưa xuất hiện dấu hiệu bệnh giun sán chó trên lâm sàng. Tuy nhiên xét nghiệm bệnh sán chó lại ít được quan tâm khi khám sức khỏe tổng quát.

Chẩn đoán bệnh sán chó qua triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ sẽ khám bệnh, hỏi bệnh, kết hợp với xét nghiệm để chẩn đoán bệnh sán chó Toxocara. Khi bạn khám sức khỏe định kỳ ở cơ quan đơn vị nhưng lại không thấy xét nghiệm giun sán là vì liên quan đến bảo hiểm và điều kiện chuyên môn kỹ thuật tại nơi bạn đăng ký khám bệnh chưa triển khai máy móc thiết bị để xét nghiệm bệnh giun sán.

Một số xét nghiệm bổ sung như: yếu tố viêm CRP, yếu tố dị ứng IgE, tỷ lệ bạch cầu toan tính thường tăng khi nhiễm bệnh sán chó, những xét nghiệm này có ý nghĩa để đánh giá tình trạng mức độ bệnh, nhiễm bệnh trước đây hay bệnh mới n hiễm đang tiến triển. Có thể chụp MRI sọ não, siêu âm gan khi cần thiết để chẩn đoán sán ơ gan hoặc gây tổn thương não.

Một trường hợp hiếm hoi khi sán chó di chuyển đến não

Trị bệnh sán chó thời gian bao lâu?

Ngoài yếu tố chuyên môn thì thời gian trị bệnh sán chó nhanh hay chậm còn tùy thuộc vào đáp ứng của mỗi người, bệnh nhân thường được dùng thuốc với thời gian từ 5 đến 15 ngày, qua kinh nghiệm cho thấy nhiều trường hợp dùng một hoặc hai ngày thuốc thường không khỏi bệnh, do đó cần trị bệnh sán chó theo phác đồ với bác sĩ có kinh nghiệm.

Khi điều trị hiệu quả thì sau 5 đến 7 ngày các dấu hiệu của bệnh sán gây ra sẽ được cải thiện rõ rệt. Trường hợp phát hiện muộn, nhiễm bệnh lâu ngày, các dấu hiệu của bệnh sán chó có thể trở nên nặng nề hơn, gây ảnh hưởng tới nhiều cơ quan nội tạng, khi đó cần có liệu trình điều trị phức tạp và tốn kém hơn.

Thời gian điều trị bệnh sán chó trong máu từ một đến ba liệu trình, mỗi tháng sử dụng thuốc từ một đến hai tuần và giảm liều sau khi bệnh đã bớt bệnh, bệnh tăng hay giảm được đánh giá qua xét nghiệm máu và khám lâm sàng khi tái khám.

Bệnh sán chó nên khám chữa trị ở đâu?

Nên khám và điều trị bệnh sán chó với bác sĩ uy tín về bệnh ký sinh trùng giun sán để được điều trị đúng và đủ liệu trình, tránh lờn thuốc khiến bệnh tái đi tái lại, ngứa da dai dẳng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc của người bệnh.

Bác Sĩ. Nguyễn Ngọc Ánh